TÜRKİYE DE TARIM
(1)
ETKİNLİK
1.RESİM: Arazinin düz oluşu ve verimli topraklar sayesinde tarla
tarımı yapılmaktadır.
2.RESİM: Bitki örtüsünün gür oluşu Büyükbaş hayvancılığa
uygunluk göstermiştir. Eğimli yüzeyler ve sıcaklıklardaki
yetersizlik tarımı engellemiştir.
3.RESİM: Engebeli arazi cılız bitki örtüsü ancak arıcılık
faaliyetlerinin yapılmasına imkan vermektedir.
4.RESİM: Kış sıcaklıklarının yüksek oluşu yüksek karlılıktaki
seracılık faaliyetinin yapılmasını sağlamıştır.
NOT: Bir yerde ön plana çıkan ekonomik faaliyet o yörenin doğal şartlarında yapılabilecek en karlı çalışma olmasının sonucudur. Yani insanlar sahip oldukları şartlarda en çok gelir getiren faaliyeti yaparlar.
İNSANLARIN DİLİNDEN TARIM VE HAYVANCILIK
1-Dağu Anadolu ve Doğu Karadeniz iç kısımları:
Dağlık ve engebeli bir yapıya sahip olduğu için halkın esas geçim kaynağı Hayvancılıktır.
Tarım ancak dağlar arasında kalan ovalarda yapılır. Ürün çeşidi ve üretim miktarı çok düşüktür çünkü yükselti çok fazla ve yaz mevsimi kısa, kış mevsimi çok uzundur.
Bölgenin dağlık ve engebeli oluşu Makineli tarım yapılmasını da engellemektedir. Çiftçilerin satın alma güçlerinin düşük oluşu da makineleşme önünde bir başka engeldir.
Erzurum-Kars civarında gür otlaklar sayesinde Büyükbaş hayvancılık gelişmiştir.
2-Güney-Batı ve Kuzey Kıyılar:
Akdeniz bölgesinin kıyı ovaları(Çukurova, Amik,Silifke,Antalya…)Türkiyede Tarımın en çok geliştiği yerlerdir. Yılda birden fazla ürün alınabilir, kış sıcaklıklarının yüksekliği seracılığa çok uygundur. Akdeniz bölgesi hen ürün çeşidinde hemde ürün miktarında Türkiyede başta gelir. İklim şartlarının uygunluğu, toprakların verimli oluşu ve su kaynaklarının zenginliği birinci olmasının sebepleridir.
Ege, Marmara ovalarıda Akdenizden sonra tarımın çok geliştiği diğer bölgelerdir.
Akdeniz bölgesinin Toros dağları ile Güneydoğu Anadolu platolarında daha ziyade küçükbaş hayvancılık yapılır.
GAP sayesinde Güneydoğu Anodu ovalarında ürün çeşidi ve miktarı çok artmıştır.
3-Marmara ve Karadeniz:
Marmara ovaları tarımın çok yoğun yapıldığı yerlerdir. Marmara Bölgesi Ahır hayvancılığı, Kümes Hayvancılığı ve İpek böcekçiliğinde de Türkiyede ilk sıradadır.
Karadeniz bölgesinde tarım alanlarının kısıtlı oluşu balıkçılığın ön plana çıkmasına neden olmuştur. Bölgede kısıtlı tarım alanlarında, bol yağış sayesinde tarım gelişmiştir(çay,fındık,mısır…)
4-İç Anadolu Bölgesi:
Tarım alanlarında daha çok tahıllar üretilir. Geniş bozkırlarda ise küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır.
NADAS: Tarım topraklarının belirli bir süre (1 veya 2 yıl) boş bırakılmasıdır. Amaç toprağın dinlenerek verimli hale gelmesi amaçlanır. Türkiyede nadan arazisi en çok İç Anadolu Bölgesinde en az ise Karadeniz bölgesinde bırakılmaktadır.
DERS DIŞI ETKİNLİK
Tarımı Etkileyen Faktörler
1-İKLİM:
Yağış azlığı, yağış rejiminin düzensizliği, sıcaklıkların çok yüksek veya çok düşük olması, yaz mevsiminin kısa olması, kış mevsiminin uzun olması Tarım faaliyetleri için iklimin olumsuz yönleridir. Bu özelliklerin olmadığı yerlerde hem ürün çeşidi hemde üretim miktarı artar.
2-YER ŞEKİLLERİ:
Yükselti, engebelilik ve yüzey eğimi arttıkça tarım faaliyeti yapılamaz. Düz veya az eğimli ve yükseltinin az olduğu sahalar tarımın en çok geliştiği yerlerdir.
3-TOPRAK BAKIMI:
Yıl boyunca toprak zararlı unsurlara karşı korunmalıdır. Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.
Tarım topraklarında devamlı üretim yapılabilmesi, toprağın mineralce zengin olmasına bağlıdır. Sürekli olarak üzerinde tarım faaliyeti yapılan toprağın, çeşitli şekillerde bakımının yapılması gereklidir.
3-GÜBRELEME:
Sulamadan sonra, verimi artıran en önemli faktör gübrelemedir. Toprağın devamlı kullanılması minerallerin azalmasına neden olmakta ve verimi azaltmaktadır. Gübreleme ile mineral takviyesi yapılarak toprağın verimi artırılmaya çalışılır.
4-TOHUM ISLAHI:
Tarım ürünlerinden yüksek verim elde edilmesi, sulama ve gübrelemenin yanında kaliteli tohumun kullanılmasıyla da yakından ilişkilidir.
5-MAKİNELEŞME:
Toprakların kısa sürede ve zamanında sürülmesi, hasadın zamanında yapılabilmesi günümüzde makineleşme ile mümkündür. Türkiye’de bazı alanlarda makineli tarıma tam geçilememiştir. Bu durumun sebepleri şunlardır:
a)Makine kullanımına elverişli olmayan engebeli arazilerin varlığı (Doğu Karadeniz bölümü)
b)Makine fiyatlarının çiftçinin alım gücünün üstünde olması
c)Bazı bölgelerde işgücünün daha ucuz olması
d)Makine kullanımının ekonomik olmayacağı küçük işletmelerin bulunması
6-PAZARLAMA:
Üretilen ürünler yeterli miktarda kar edilerek satılabilmelidir. Maliyetinin altında satış yapılırsa tarım faaliyeti geriler. Tarımı geliştirmek için pazarlama imkanlarının artırılması gerekir.
7-İLAÇLAMA:
Hastalık ve haşerelerin üretimde zaman zaman % 20 - 30 civarında verim düşüklüğüne neden olduğu görülmüştür. Türkiye’de zirai mücadele ile tarlalardaki yabancı otların gelişmesi önlenmekte ve haşerelerin çoğalmasına imkân verilmemektedir. Böylece verim düşüklüğünün önüne geçilmektedir.
9-TARIMI DESTEKLEYEN KURULUŞLAR:
Tarım ürünlerinin toplanması, pazarlanması ve işlenmesi yönüyle çiftçilerin desteklenmesi gerekmektedir. Türkiye’de tarıma destek sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Ziraat Bankası
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü
TZDK
Toprak Mahsulleri Ofisi
Ziraat Fakülteleri
TARIMIN TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ YERİ
1- Halkımızın tarım ürünleri ihtiyacı kendi ürünlerimizden karşılanır, böylece dışa bağımlılık azalır, döviz tasarruf edilir.
2- Türkiye ekonomisinin % 10,1 kadarı tarım sektörü karşılar.
3- Üretilen yem bitkileri ile hayvancılığın gelişmesini sağlar.
4- Tarım da kullanılan ürünler araç ve gereçler diğer ekonomik faaliyetlerin gelişmesini sağlar.
5- Sanayiye hammadde vererek sanayinin gelişmesini sağlar.
6- İhraç edilerek Türkiye ye döviz kazandırır.
7- Çok sayıda (çalışanların 1/3)insanımıza iş imkanı sağlar.
NOT: Tarımsal üretimimiz aşırı nüfus artışı nedeniyle
kendi ihtiyacımızı karşılamakta zorlanmaktadır.
ETKİNLİK
1-Tarımın alanlarının Türkiye yüzölçümündeki payı: %36 dır.
2-Tarım alanlarımız son sınırına ulaşmıştır. Yeni tarım alanları yapılırsa otlak ve meralar ile orman alanlarımız yok olur. Bu durumda doğal denge ve çevre şartlarında bozulmalara yol açar.
DEVAMI İÇİN TIKLA
TARIM-2 TARIM-3 TARIM-4
|